Đầu tháng năm, thời gian nắng rất dài, nếu thời tiết tốt thì sau sáu giờ là trời đã tảng

sáng rồi, ánh sáng ban ngày kéo dài đến năm sáu giờ chiều.

Khi Hà Điền và Dịch Huyền lên đường, bầu trời vẫn còn thẫm tím, có vài ngôi sao treo lơ lửng trên bầu trời, trên mặt sông sương mù lượn lờ, cây cỏ hai bên sông đều là bóng mờ mờ ảo. Xung quanh thật yên tĩnh, chỉ có tiếng mái chèo của họ va vào mặt nước, và cả tiếng nước chảy, va vào bờ sông và những tảng đá lớn dưới nước.

Sau hơn 1 tiếng đồng hồ, trời hửng sáng, nhưng sương mù trên sông lại nhiều hơn. Khi đi ngang qua cồn đất nhỏ giữa lòng sông, có thể nhìn thấy những giọt nước óng ánh đọng trên thân và lá của những cây nước ven bờ, thỉnh thoảng còn có thể nhìn thấy những con vịt trời và các loài chim nước khác kiếm ăn trên cỏ.

Lúc sương mù tan hết, Dịch Huyền và Hà Điền cũng cởi áo khoác nặng nề ra. Ánh nắng mặt trời rọi xuống mặt nước lung linh, cỏ cây hai bên xanh tươi, chim bay rộn ràng hót vang trong rừng.

Lúa Mì nhìn thấy một con gà rừng đang đậu trên cành cây, nó sủa lên rồi nhảy xuống nước, Hà Điền đành phải giơ súng lên bắn chết con gà rừng kia, tạm dừng thuyền lại, chờ cho Lúa Mì gặm được con mồi rồi bơi trở về thuyền.

“Lúa Mì ơi! Hôm nay chúng ta không đến đây để đi săn.” Hà Điền sờ đầu và lấy khăn vải lau bộ lông ướt của nó. Lúa Mì cười toe toét, thoạt nhìn rất đắc ý.

Dịch Huyền chộp lấy chiếc khăn vải, gấp thành hình tam giác rồi cột lên đầu nó: “Lúa Mì, khăn trùm đầu này nhìn cũng được lắm đó!”

Lúa Mì đội khăn xếp hoa nâng mặt chó lên: “Gâu gâu!” Nó hoàn toàn không biết rằng chủ nhân đang trêu chọc mình.

Dần tiến gần đến bãi sông nơi có chợ, trên sông có nhiều thuyền hơn.

Hà Điền nhìn Dịch Huyền, Dịch Huyền lắc đầu cười khẽ: “Không sao đâu.”

Anh cũng không kéo khăn lên che mặt.

Từ nơi này đã có thể nhìn thấy những  chiếc tàu buôn lớn. Cũng như năm ngoái, một số tàu lớn được hơn chục người gác chắn, hai thuyền nhỏ đậu trên mặt nước cách tàu vài mét, trên tàu treo một cột cờ và một lá cờ đỏ. Lá cờ tung bay trong gió, chính giữa được thêu họa tiết hình tròn lá thông màu xanh lá đậm trên nền xanh nước biển. Trên tất cả các tàu buôn lớn đều treo lá cờ tương tự.

Trước hai chiếc thuyền nhỏ này còn có hai cọc tre dài cậm ở trên bờ, cột dây treo cờ nhỏ nhiều màu sắc, khoanh vùng sông nơi tàu buôn đậu thành hình vuông.

Dịch Huyền nhìn lá cờ từ xa với vẻ mặt bình thản.

Lúc này người miền núi đến cũng không nhiều, thuyền các loại lần lượt cập bờ, xếp hàng và đăng ký vào bờ giống như năm ngoái.

Tuy nhiên, năm nay có hai bãi đậu, dưới hai cây tre dài cắm cờ kia có một cái.

Trên bờ, lều lớn của lái buôn cũng có màu đỏ như năm ngoái, hình vuông, xung quanh là các rạp hàng của tiểu thương, nơi buôn bán tự do của người miền núi thì nằm ở ngoài góc Tây Bắc của nơi này.

Mọi thứ đều vào nếp, trật tự có vẻ tốt hơn năm ngoái, đặc biệt không khí cũng thoải mái hơn năm ngoái rất nhiều. Hà Điền và Dịch Huyền chèo thuyền một đường đến đây, vậy mà không thấy lính tuần tra.

Lúc xếp hàng lên bờ, Dịch Huyền không thể nhịn được kéo khăn cổ lên che miệng lại.

Không phải anh sợ ai đó sẽ nhận ra anh, chỉ là mùi thật sự rất khó chịu.

Những chiếc thuyền xếp hàng vào bờ giống như đàn kiến nhỏ túm tụm lại, mạn thuyền đụng vào mạn thuyền, ồn ào và bốc mùi. Suốt cả một mùa đông dài, có nhiều, thậm chí là rất nhiều người miền núi không tắm rửa. So sánh mà nói, hai anh em nhà họ Phổ có khi còn sạch sẽ hơn!

Một số thợ săn già thậm chí còn hút thuốc tẩu. Không biết họ đã hút loại thuốc lá gì, nhưng mùi thuốc lá và mùi cơ thể trộn lẫn với nhau khiến nó càng khó ngửi hơn.

Hà Điền sớm đã có chuẩn bị, thấy Dịch Huyền cố gắng hết sức để không cau mày hay tỏ vẻ khó chịu, cô lấy từ trong túi ra hai cái khẩu trang, đưa cho anh một cái: “Đeo cái này đi!”

Dịch Huyền oán trách: “Sao em không lấy ra sớm!”

Trước khi lên núi lửa, Hà Điền đã nghĩ đến việc chuẩn bị khẩu trang cho Gạo và Lúa Mì nên đã làm thêm hai cái nữa. Cái đưa cho Dịch Huyền được làm từ những mảnh ghép còn sót lại khi làm nón, còn cái của cô được làm từ một mảnh vải trắng có họa tiết hoa anh đào.

Dịch Huyền phát hiện ra bên trong khẩu trang còn có kẹp một túi đựng hoa cúc dại khô và hoa xô thơm, vậy là đã có thể yên tâm hít thở.

Người phụ trách đăng ký năm nay là một thanh niên khoảng hai mươi tuổi, anh ta cũng đeo khẩu trang!

Hà Điền và Dịch Huyền nhìn nhau, trong mắt đầy ý cười.

Người phụ trách hỏi một vài câu theo thông lệ, đến bán lông chồn? Có bao nhiêu người và bao nhiêu thuyền?

Thấy Lúa Mì, anh ta lại hỏi: “Con chó bao nhiêu tuổi? Đã uống thuốc tẩy giun bao giờ chưa? Hiệu thuốc trong chợ có bán đấy.”

Anh ta cũng hỏi những câu hỏi không có trong lần đăng ký năm ngoái. Anh chị định mua gì? Những thứ muốn mua nhưng không mua hồi năm ngoái là gì? Muốn ở lại chợ giao dịch vài ngày hay là về ngay trong ngày? Nếu ở lại thì sẽ ở đâu? Đến thị trấn hay tìm nơi ngủ trọ trong làng, hay là cắm trại dã ngoại gần đây?

Sau khi hỏi một vài câu hỏi, người phụ trách nhìn họ: “Hai người có biết chữ không?”

Hà Điền do dự, người phụ trách đưa cho cô một tờ giấy: “Nếu cô biết chữ, hãy điền vào cái này khi ra khỏi chợ, có thể nhận được một món quà nhỏ.” Anh ta dừng lại rồi nói tiếp: “Cô không biết cũng không sao. Nơi giao nhận sẽ có người điền vào bảng câu hỏi giúp cô, vẫn có thể nhận được quà tặng.”

Hà Điền nhìn vào, tờ giấy này liệt kê tất cả các câu hỏi tương tự, hầu hết là các câu khảo sát về chủng loại và giá cả của hàng hóa thị trường, cũng như một số câu hỏi về mức độ hài lòng.

Người phụ trách thấy Hà Điền như vậy thì biết cô biết chữ, nhìn kỹ thì thấy đường nét lộ ngoài khẩu trang của cô gái trẻ này đẹp như tranh vẽ, làn da trắng ngần. Anh ta nghĩ thầm, hai nam nữ thanh niên này khá là sạch sẽ…

Anh ta liếc nhìn Hà Điền vài lần: “Cô tháo mặt nạ ra.”

Dịch Huyền lập tức tiến lên một bước, trầm giọng hỏi: “Anh muốn làm gì?”

Giọng anh thay đổi, Lúa Mì đang ngồi yên lặng dưới chân anh cũng lập tức nhe răng và phát ra tiếng gầm gừ đe dọa.

Người phụ trách bị khí thế kia làm cho hoảng sợ, có chút bực bội: “Không, tôi không muốn làm gì cả, đây là… kiểm tra theo thông lệ.”

Hà Điền nắm cổ tay Dịch Huyền, kéo khẩu trang xuống, rồi lại kéo nó lên, hỏi người phụ trách: “Được rồi chứ?”

Người phụ trách thấy Dịch Huyền không dễ chọc, vì vậy anh ta phất tay, đưa cho Dịch Huyền một tấm thẻ gỗ: “Được rồi, được rồi, đây là thẻ số của các người!”

Hà Điền kéo Dịch Huyền đi, người phụ trách nhìn theo bóng lưng của họ, không ngờ ở cái nơi thâm sơn cùng cốc này vậy mà lại có người đẹp như vậy!

Anh ta xoa xoa tay, hét lên: “Người tiếp theo!”

Xếp ở phía sau là hai tên đàn ông to con, bọn họ còn chưa đến gần, người phụ trách đã không dám thở mạnh.

Anh ta đưa tay bịt khẩu trang: “Má ơi, mấy ông anh, mấy ông đã không tắm bao lâu rồi vậy!”

Hai anh to con không cảm thấy bị xúc phạm chút nào, cười ha ha, vui vẻ nói: “Trời lạnh mà tắm kiểu gì!”

Bị mùi cơ thể nồng nặc của những gã to xác này vây bủa, người phụ trách cũng nhanh chóng quên mất người đẹp đeo khẩu trang vừa rồi.

Những chiếc khẩu trang mà Hà Điền và Dịch Huyền đeo rất bắt mắt, chúng không như được dùng để che giấu vẻ ngoài mà giống như một món đồ trang trí hơn, thành ra không khơi dậy sự nghi ngờ.

Hai người bán được bốn trăm bộ lông chồn, lúc thanh toán người lái buôn đưa cho Hà Điền một tấm danh thiếp: “Cô gái, nếu năm sau cô lại tới chỗ tôi bán lông chồn, tôi sẽ trả thêm 10%.”

Dịch Huyền cười hỏi: “Còn năm nay?”

Người lái buôn cười nói: “Chàng trai này, cậu còn biết làm ăn hơn tôi đấy. Tôi cũng chỉ là làm việc cho chủ thôi. Tôi thấy lông chồn của hai người tốt quá, nên mới hứa trước với hai người, chờ tôi mang hàng cho chủ xem thử, sang năm mới lên giá được!”

Hà Điền không ưa bộ dạng này của ông ta ta, dùng khẩu khí giống của Dịch Huyền vừa rồi hỏi lại: “Còn năm nay thì sao?”

Ý là, năm nay ông không để tôi được lợi, vậy thì tại sao năm sau tôi phải đến chỗ của ông?

“Năm nay thì… lát nữa cô cầm danh thiếp của tôi đi mua đồ, sẽ được giảm giá 10%.” Người lái buôn trấn an Hà Điền: “Chúng tôi với những rạp hàng này có liên kết với nhau.”

Hà Điền bán tín bán nghi: “Được rồi, để tôi thử xem.”

Người lái buôn này thật sự không có lừa họ.

Hà Điền và Dịch Huyền đi mua muối và đường trước, hai thứ này đều cần thiết, đặc biệt là muối. Đường còn có thể dùng mật ong thay thế, chứ muối thì không thể.

Ngoài muối ăn, Dịch Huyền còn mua ba túi muối thô lớn.

Muối thô là muối biển khô, tất cả đều là dạng tinh thể nhỏ khoảng một cm. Giá của muối thô rẻ hơn so với muối tinh. Tiêu chế đồ da và làm xà phòng đều cần dùng đến. Tuy nhiên, năm nay họ mua muối thô là để chuẩn bị lúc làm sàn sưởi sẽ dùng, sau khi hoàn thành ống khói, họ sẽ rải trên mặt đất một lớp muối thô để hút nước và điều chỉnh độ ẩm.

Ngoài muối và đường, họ còn mua gạo và bột cùng với rất nhiều gia vị, cũng như bột men, men rượu, v.v.

Lúc thanh toán, người bán nhìn thấy danh thiếp của người buôn lông thú, thật sự đã giảm giá cho họ 10%.

Họ không mang đống đồ này đi ngay mà tạm gửi ở rạp hàng, đến lúc gần về sẽ đến lấy sau. Người bán hàng kiếm được một số tiền lớn thế này, nên sao có thể từ chối cho được. Bọn họ dọn đống đồ này vào một góc, tìm một mảnh bao đậy lên, viết biên lai đưa cho Hà Điền: “Cô gái, khi nào cô đến lấy hàng thì đưa biên lai này cho nhân viên trong rạp hàng xác minh nhé, tránh thất thoát hàng của cô.”

Sau khi hoàn thành giao dịch quan trọng nhất này, Hà Điền và Dịch Huyền bắt đầu đi dạo xem. Lúc này đã quá trưa một chút, cả hai rủ nhau đi đến một rạp hàng bán mứt, bánh kẹo và đồ hộp. Mỗi người được nhận một chén súp ngọt miễn phí, họ lấy bánh nướng mè kẹp thịt trong túi ra, vừa đi ăn vừa.

Thứ đầu tiên thu hút sự chú ý của họ chính là rạp hàng bán mô tơ nắp kim loại hồi năm ngoái kia, năm nay sản phẩm chính của họ vậy mà lại là máy cưa!

Dịch Huyền và Hà Điền nhìn nhau cười, đúng là buồn ngủ lại gặp chiếu manh mà!

Rạp hàng đó đã chật cứng người từ lâu, Hà Điền và Dịch Huyền cũng chen vào, xem anh chàng bán hàng giới thiệu sản phẩm của rạp hàng nhà mình. Dịch Huyền sợ Lúa Mì bị người khác giẫm phải nên ôm nó lên, một người đứng bên cạnh đang quan sát người bán hàng rao “Cưa của chúng tôi rất sắc, bền và tiết kiệm nhiên liệu…”, chợt nghe văng vẳng bên tai tiếng “ù ù ù ù”, còn bốc hơi nóng nữa, vừa quay đầu lại thì đối mặt với một con chó, sợ tới mức hét lên, nhảy dựng về sau.

Dịch Huyền và Hà Điền vội vàng xin lỗi người ta, người nọ ha ha cười rộ lên: “Hai người là người bán đồ gốm đợt mùa thu đây mà!” Mọi người chào hỏi rồi cùng nhau xem rao hàng.

“… Lắp các đĩa cưa khác nhau vào là có thể cưa cây, có thể làm mộc, có thể mài, có thể đánh bóng!” Người bán hàng biểu diễn quá trình máy cưa cắt gỗ, loại gỗ này dày hai ngón tay, rộng 10 cm, cùng với tiếng máy cưa phát ra rè rè, mùn cưa bay tán loạn, chỉ vài giây đã cưa xong, anh ta giơ hai tấm ván gỗ lên chỉ cho mọi người xem: “Mọi người nhìn mặt cắt này đi, có phải rất đều không? Tôi không phải là thợ mộc, chỉ mới học dùng cái cưa này hai ngày trước, vậy mà đã có thể cưa được như thế này rồi!” Sau đó anh ta thay đĩa cưa, đổi thành mài một tảng đá: “Hãy xem tác dụng của đĩa mài này.”

Tảng đá được mài trong vài giây, người bán hàng đặt nó và tấm ván lại với nhau để so sánh: “Nhìn xem, chắc là trong số mọi người ở đây cũng có không ít người đã làm một số công việc mộc. Vậy thì phải mất bao lâu mới đánh bóng được những tấm ván thô như thế này?”

Sau khi buổi biểu diễn kết thúc, người bán hàng lại thay đĩa mài và đánh bóng.

Đám đông người xem đều ồn ào nghị luận.

“Nếu mà tự làm đồ đạc thì dùng chiếc cưa này rất tiện.”

“Tiết kiệm năng lượng và thời gian ghê!”

“Không biết có làm được mấy chi tiết tinh vi tỉ mỉ không nữa…”

Người bán hàng nghe vậy thì liền lập tức thay đổi đĩa cưa: “Ông anh này hỏi có thể làm được mấy chi tiết tỉ mỉ hay không, để xem nào!” Anh ta lắp đĩa cưa vào rồi gắn một lớp sắt lên đĩa cưa: “Khung thép không gỉ này có thể điều chỉnh độ sâu của vết cắt răng cưa. Ví dụ như nếu anh muốn cắt một miệng hình vuông với độ sâu một cm, nếu bình thường, chắc là anh sử dụng một cái đục, đúng không? Đã có cưa của chúng tôi rồi, anh không cần đến nó nữa đâu!”

Anh ta lắp khung vào và cho mọi người xem: “Mọi người có thể điều chỉnh nhiều kích cỡ khác nhau.”

Trên khung cưa có một thanh sắt kề sát vào tấm gỗ, chỉ có răng cưa của thanh sắt tiếp xúc mới có thể cắt vào gỗ, càng lộ ra thì vết cắt càng sâu.

Người bán hàng đặt tấm gỗ vừa dùng lên máy và dùng thước thợ mộc vẽ một đường trên mép tấm gỗ: “Tôi sẽ cắt một rãnh vuông cỡ một cm.”

Anh ta lấy cưa, cắt dọc, lật ngược tấm ván, kẻ một đường trên mặt ván cách mép một cm, rồi dùng cưa cắt theo đường thẳng, thổi mùn cưa, nhẹ nhàng bẻ ra, một thanh gỗ vuông một cm tách rời khỏi tấm ván.

Người bán hàng đặt chiếc cưa xuống, cầm tấm ván và thanh gỗ đưa cho mọi người xem, đám đông người xem trầm trồ tán thưởng.

Anh ta thay đĩa cưa nhiều lần, ngoài lưỡi cưa vòng, lưỡi mài, lưỡi đánh bóng, máy cưa động lực còn có thể được trang bị các mũi khoan có độ to nhỏ khác nhau, ngoài ra còn có các đầu cùn có thể cắt trực tiếp rãnh vuông, rãnh bán nguyệt và đường cong.

Ngoài cưa đĩa còn có cưa xích. Hiệu quả của lưỡi cưa xích còn tuyệt vời hơn, có thể cưa cả gốc cây to đùng thành đống gỗ chỉ trong vài phút. Hai nhân viên bán hàng còn cùng nhau biểu diễn cách dùng cưa xích để cưa rễ cây thành hình một cây đinh.

Đám đông người xem cũng muốn mua lắm, nhưng khi nghe người bán hàng nói đến giá cả, rồi tính giá dầu diesel cho một giờ cưa hoạt động, đám đông đang vây quanh đột nhiên giải tán, chỉ còn lại vài người.

Dịch Huyền thảo luận với Hà Điền, cả hai tự mình thử nghiệm một lúc. Hà Điền quyết định: “Cho chúng tôi một cái giống vậy. À, đĩa cưa này nọ đều lấy một cái — không, lấy hai cái. Mấy loại thường dùng như mũi khoan, đĩa mài, đánh bóng thì lấy luôn mấy cái!” Tất nhiên là còn phải mua vài thùng dầu diesel nữa.

Người bán hàng nghe xong, thấy hai người này là khách hàng cao cấp thì liền lập tức ân cần đưa họ vào trong rạp hàng để lựa chọn, nhân tiện giới thiệu một chiếc động cơ siêu bền: “Hai vị đều là người biết nhìn hàng cả, loại động cơ này khá tốt, tháo lắp rất dễ dàng. Không dùng thì cứ xách về nhà, còn muốn dùng liền thì đặt ở đuôi thuyền, khởi động lên thì thuyền sẽ chạy nhanh ngay!”

Hà Điền vỗ vỗ túi tiền của mình: “Tôi cũng muốn lắm, nhưng không có tiền!”

Người bán hàng vẫn không chịu từ bỏ cơ hội kinh doanh khác: “Vậy cô mua một chiếc công xôn cánh quạt đi, dùng cho máy cưa cũng được. Dù không dễ dùng như động cơ siêu bền nhưng thuyền cũng có thể chạy nhanh lắm.”

Dịch Huyền tỏ ra thích thú, người bán hàng lập tức mang cái gọi là “công xôn cánh quạt” ra, thực chất nó là một cánh quạt nối với bánh đai. Đặt bánh đai vào rôto của máy cưa giống như thay đĩa cưa, sau khi khởi động, rôto quay với tốc độ nhanh, bánh đai liền kéo cánh quạt, tạo nên lực đẩy cho thuyền.

Dịch Huyền nghĩ động cơ nắp kim loại ở nhà cũng cần phải có một cánh quạt để thay thế, nên anh đã mua một công xôn cánh quạt, một cánh quạt dự phòng và cả dây đai.

Hà Điền lấy danh thiếp của người lái buôn đồ da ra, chủ cửa hàng giảm giá 15%, còn tặng một vài đĩa cưa, đĩa đánh bóng, dầu diesel 50 lít mua năm thùng tặng một thùng, ngoài ra còn tặng mặt nạ chống bụi và nút tai giảm tiếng ồn, găng tay làm mộc, kính bảo hộ và các vật dụng khác. Có điều kính bảo hộ của họ không tốt bằng kính của Hà Điền làm.

Sau khi mua xong, Hà Điền nhận biên lai, tạm gửi đồ ở rạp hàng rồi tiếp tục đi xem những mặt hàng khác.

Mua xong hai chiếc máy cưa, một nửa thu nhập coi như vỗ cánh mà bay, kế tiếp họ cần phải lên kế hoạch cẩn thận hơn. Đừng quên, ngôi nhà mới xây còn phải lắp cửa sổ bằng kính nữa.