Mặc dù năm nay không còn cần phải chật vật với cái ăn, cái mặc nữa. Nhưng mùa đông năm nay vẫn khiến Hà Điền bận rộn đến chống cả mặt.
Đêm hôm đó, khi từ phiên chợ mùa thu trở về, Dịch Huyền vui vẻ chạy vào nhà với một quả trứng vịt trên tay, Hà Điền phấn khích đến nỗi chưa kịp vớt mì ra khỏi nồi đã chạy theo anh đến chuồng vịt và thỏ.
"Con nào đẻ vậy anh?"
"Anh không biết! Còn hai trứng nữa, nhất định là có đến hai con đẻ."
Hai người hớn hở cầm đèn dầu rọi qua trước mặt lũ vịt, vẫn không biết được của con nào.
Hà Điền vui lắm, cô lấy một nắm bột xương và bột đậu nành cho vào máng.
Trước khi đi, cô lại nói với những con vịt ấy rằng: "Tụi mày cũng phải cố gắng lên nhé."
Trên đường trở lại nhà, trán Dịch Huyền chợt mát lạnh, anh ngẩng đầu nhìn lên, trên bầu trời lất phất những bông tuyết. Chẳng biết từ lúc nào, ánh sao đã bị mây che khuất.
Sáng sớm hôm sau, Hà Điền cả một đêm lo âu mở cửa ra, mọi thứ đã trắng xóa.
Trận tuyết này chính thức thông báo mùa đông đã đến.
Suối trên núi vẫn chưa đóng băng hoàn toàn, nhưng băng hai bên bờ ngày càng dày, nước chảy ngày càng ít. Nhiệt độ trên đỉnh núi cũng lạnh hơn, vài ngày nữa nguồn nước suối trên núi sẽ đóng băng lại.
Ở bờ sông cũng hình thành một lớp băng mỏng, tuyết rơi trên đó không hề tan ra, bị nước đẩy trôi, đông lại thành những gợn sóng.
Hà Điền khoác thêm áo da hươu vào, chạy đến chuồng xem đàn vịt.
Đàn vịt đều nép sát vào nhau, có con còn đứng trên lưng những con vịt khác.
Dịch Huyền cũng chạy đến nhìn ba con rùa của mình.
Hai người run rẩy quay trở lại nhà, ngồi trước bếp lửa sưởi ấm, bàn cách làm ấm cho vật nuôi trong nhà.
Tình hình hiện tại tuy rằng có chuồng che chắn gió tuyết, có cỏ khô lót ổ, nhưng cũng không đủ làm ấm cho những con vịt được.
Vịt trống rất dễ xử lý, chỉ cần giữ lại con đẹp và khỏe nhất, những con khác thì đem làm thịt và đông lạnh dùng làm thức ăn dự trữ.
Vịt mái còn lại bảy con.
"Vách chuồng làm bằng sậy nên chắc là khoét một cái lỗ cũng không khó mấy, rồi nhét ống khói vào, hàng ngày đốt lò sưởi?"
"Vậy thì phải dời chuồng thỏ đi. Cái ống khói... nung không được, bây giờ đất đóng băng cứng lại rồi, không thể trộn thành bùn được. Hay là dùng tre?"
"Vậy thì phải đục thông các đốt tre... à, có thể nối hai ống tre lại với nhau, chỉ cần một đoạn cũng được. Các mối nối thì dùng da và bong bóng cá dán lại."
Hai người thương lượng một phen, nhìn thế giới tuyết trắng ngoài cửa sổ, đều hy vọng đợt tuyết này cũng giống như lần trước, sau khi tuyết ngừng rơi sẽ ấm áp được mấy ngày.
Nhưng, thật đáng tiếc. Tuyết ngừng chưa được bao lâu thì lại bắt đầu rơi tiếp, một ngày một đêm.
Hà Điền nhìn thấy tình hình này, không đợi tuyết tạnh, liền cùng Dịch Huyền nhanh chóng đến rừng tre chặt một ít tre mang về nhà.
Lúc này, tuyết trên mặt đất đã sâu gần chục cm.
Hai người đi đôi giày rơm cột ván trượt ở đế, tuyết sâu, đường trơn trượt, tre nặng trĩu nên đi lại vô cùng khó khăn.
Nhưng nghĩ rằng nếu không giữ ấm kịp thời cho chuồng, đàn vịt nuôi từ đầu mùa hè đến nay có thể sẽ chết cóng hết, Hà Điền và Dịch Huyền lại động viên nhau.
"Bây giờ tuyết vẫn chưa quá sâu, nhiệt độ tối đa cũng chỉ mới âm ba bốn độ mà thôi."
"Đúng vậy, tuyết không có đông cứng, sông cũng chưa đóng băng."
"Làm xong ống khói, nói không chừng mỗi ngày sẽ có vài quả trứng vịt."
"Nếu thật vậy thì chúng ta sẽ dùng trứng vịt tươi để nhào bột mì, làm mì sợi và sủi cảo nhân thịt thỏ."
Mang tre đến bên cạnh chuồng, thật sự quá lạnh, Hà Điền không nhịn được giậm chân nhảy tại chỗ, nón trên đầu đột nhiên rơi xuống tuyết, Dịch Huyền cười ha ha: "Nhìn em không khác gì Lúa Mì."
Lúa Mì đứng một chỗ vẫy lông, vẫy từ đầu mũi cho đến tận đầu đuôi.
Mỗi lần tuyết rơi, thảm nhất chính là Lúa Mì. Bây giờ thì hay rồi, tuyết phủ càng dày hơn, nó phải đi theo người phía sau, vừa đi vừa nhảy, tuyết trực tiếp đụng luôn tới bụng, cái cảm giác đó không hề tốt một chút nào.
Có điều, đợi cho đến khi lớp tuyết dày tới bốn mươi hoặc năm mươi cm và nhiệt độ không đổi dưới âm hai mươi độ rồi thì Lúa Mì sẽ dễ đi lại hơn, các lớp tuyết sẽ đông cứng lại, nên các loài động vật như chó, sói, cáo sẽ không bị mắc kẹt trong tuyết sâu nữa.
Nhưng đối với linh dương đầu bò, tuần lộc, nai sừng tấm và các loài động vật ăn cỏ lớn khác thì rất nguy hiểm. Nếu bị mắc kẹt trong tuyết, chúng chỉ có thể mặc người chém giết mà thôi.
"Lạnh quá đi mất." Dịch Huyền đặt một khúc tre lên hai chiếc ghế bằng gỗ, cảm thấy không thể nào cầm chắc chiếc cưa trong tay được. Bông tuyết vẫn ung dung rơi xuống, tuy rằng tốc độ tuyết rơi không nhanh, cũng không rơi nhiều và to như lông vũ, nhưng mà nó cứ rơi không ngừng.
"Em đi mang bếp lò ra đã, chúng ta sẽ dùng bếp lò bằng sắt." Hà Điền chạy đi lấy bếp lò, Dịch Huyền thì đi lấy một ít củi và quẹt diêm.
Hai người đặt một ít gạch trên tuyết, đặt bếp lên đó rồi nhóm lửa lên.
Lúc quẹt que diêm, các ngón tay của Hà Điền đều lạnh cứng cả, phải quẹt vài lần thì mới cháy.
Có lửa rồi, một lúc sau không còn thấy lạnh nhiều nữa.
Sau khi cưa hai khúc tre xong, có thể đem vào nhà để làm mối ghép.
Lần này Lúa Mì rất là tự giác đi theo họ vào nhà.
Hai người vào nhà, đóng cửa lại, mang dép lông thỏ vào, Hà Điền đi tìm giẻ lau lau chân cho Lúa Mì. Những con chó săn như Lúa Mì không có lông dài, nhưng chúng rậm và dày, cũng không có quá nhiều tuyết trên lông, nhưng lông ở chân và bụng của nó lại bị dính tuyết, đã sớm đông cứng lại, dùng khăn vải chà xát, một lớp hạt tuyết nhỏ rơi xuống.
Hà Điền lau cho Lúa Mì xong, nó cũng rất biết ý chạy vào nằm ở dưới bàn.
Dịch Huyền lại nhân cơ hội giới thiệu về lợi ích của nhà có hệ thống sưởi sàn: "Đợi xây nhà mới, chúng ta sẽ làm một hành lang và chừa lại một chỗ để thay giày."
"Lúc ông bà em xây căn nhà nhỏ này, thời gian chuẩn bị gỗ, xẻ ván phải mất một năm, rồi dành cả mùa hè mới xây xong. Mới đầu nhà không có cửa sổ, đến mùa xuân năm sau mới đem lông chồn đi đổi lấy cửa sổ về." Không phải Hà Điền không tán thành việc xây nhà mới, chẳng qua là cô nghĩ thực tế hơn: "Nếu anh muốn xây một căn nhà giống như căn nhà mà anh đã vẽ ngày đó, vậy thì nó phải to gần gấp đôi với căn nhà hiện tại, chúng ta phải chuẩn bị tâm lý."
Dịch Huyền khẽ cười: "Ai nói chỉ có hai chúng ta? Chẳng lẽ không thể nhờ người khác hỗ trợ?"
"Người khác?" Hà Điền tự hỏi: "Ai?"
"Thì hai tên ngốc nhà họ Phổ đó. Nhà họ gần đây nhất."
Hà Điền suy nghĩ: "Họ... chuyện này cũng không phải là không thể. Nhưng đến hè mọi người đều rất bận rộn. Muốn nhờ người ta đến phụ xây nhà. Vậy anh dùng cái gì để trao đổi với người ta?"
Dịch Huyền đã nghĩ đến điều này từ lâu: "Cho nên chúng ta hãy nuôi nhiều vịt hơn. Mùa đông, đầu và xương cá sẽ không bị thối rữa. Chúng ta dùng cỏ khô bọc lại rồi đem đông lạnh, cách một thời gian sẽ lấy ra rã đông một phần rồi nghiền chúng cùng với cỏ khô làm thức ăn gia súc. Chuồng vịt lại ấm, trước khi nước sông băng tan ra thì vịt con cũng đã nở rồi. Đợi đến mùa hè không phải sẽ có ít nhất ba đến bốn mươi con vịt rồi sao? Điều này giúp tiết kiệm được thời gian đi săn. Hơn nữa, mùa đông năm nay chúng ta sẽ thử trồng rau trong nhà kính. Mùa hè lúc xây nhà thì sẽ xây luôn nhà kính, đợi đến mùa đông chúng ta có thể tiếp tục trồng rau và khoai tây, vậy là đã tiết kiệm được một phần thời gian khi trồng rau lúc hè rồi? Năm nay chúng ta chuẩn bị đầy đủ hơn năm rồi, nhất định là sẽ bắt được nhiều chồn hơn, đầu xuân đem đổi thành tiền, trực tiếp trả tiền cho nhà họ Phổ. Chắc chắn bọn họ sẽ đồng ý."
Hà Điền vẫn không mấy lạc quan: "Đến lúc đó bọn họ sẽ còn muốn chúng ta nuôi cơm nữa. Chỉ sợ làm không đến đâu mà chỉ giỏi ăn giỏi uống."
Cả hai vừa nói chuyện vừa bận rộn làm ống khói.
Đầu tiên là cưa bỏ khớp tre, sau đó ghép hai ống tre lại với nhau tạo thành hình chữ L. Một đoạn tre sẽ được đặt trên lò sắt, đoạn còn lại thì thò ra ngoài từ lỗ tường.
Hà Điền bắt đầu cưa mặt phẳng nghiêng bốn mươi lăm độ trên hai khúc tre, dùng dũa dũa phẳng chúng, sau đó dùng than vẽ các hình lồi lõm trên mặt phẳng nghiêng của hai khúc tre đó.
Một lồi một lõm, khấu trừ nối lại với nhau rồi gõ cho thật khít, sẽ không bị rơi ra.
Thợ mộc ngày xưa làm thủ công rất giỏi, một bộ bàn ghế, thậm chí là cả một cung điện cũng không cần đóng bất kỳ một cây đinh nào, toàn bộ đều được làm bằng cơ cấu mắc nối đơn giản.
Hà Điền cũng làm được, dễ ợt.
Cô đo đo vẽ vẽ, thay cái cưa nhỏ, cẩn thận cưa ở chỗ nối của hai đoạn tre, rồi từ từ dùng dũa mài nhẵn, thử thử, lại dũa một hồi, cảm thấy đã ổn.
Cô lại để cho Dịch Huyền ôm một đoạn tre, còn mình thì ôm đoạn còn lại, cẩn thận nối hai đoạn tre lại với nhau, rồi dùng vồ gõ một vòng xung quanh.
Lúc này tuyết ngoài cửa sổ dày đặc.
Những bông tuyết to bằng móng tay biến thành tuyết lông ngỗng, tốc độ rơi càng lúc càng nhanh.
Hai người nhấc ống khói bằng tre hình chữ L ra đặt ở trước chuồng, lửa trong lò sắt vẫn cháy, Hà Điền lấy một khúc củi đút vào lò, lửa lại bùng lên, cô để cho Dịch Huyền cầm ống khói đặt ở nóc lò sắt, cho một nắm cỏ nửa ướt vào lò, sau đó đóng kín cửa lò sắt lại.
Đám cỏ ướt nhanh chóng toả ra khói xanh, từ trong ống khói bốc lên. Như vậy là tốt rồi, điều này cho thấy rằng ống khói đã thông. Hà Điền quan sát kỹ các khớp nối giữa hai đoạn tre, sau đó bôi một lớp keo bong bóng cá vào giữa các khớp nối và dán một lớp da vụn vào, các khớp nối giờ đã được dán chặt.
Hai người đặt ống khói dựa vào tường, trước tiên đem lò sắt vào chuồng, đặt ở giữa, bỏ hết đá vụn xung quanh, lát một lớp gạch xuống đất, sau đó mới đặt lò sắt lên.
Ống khói cũng được chuyển vào và lắp đặt vào lò sắt, ống thoát khói được đặt hướng vào tường. Dịch Huyền cao nên Hà Điền đưa cho anh một cục than, kêu anh vẽ một vòng tròn dọc theo lỗ thoát khói lên trên bức tường làm bằng lau sậy. Cả hai lại di chuyển ống khói, dùng dao khoét một lỗ trên vách tường lau sậy theo đường tròn vẽ bằng than, sau đó lắp lại ống khói vào. Lúc này đây, ống khói cũng theo lỗ trên tường mà lú ra ngoài.
Hà Điền đi ra bên ngoài nhìn một chút, cùng Dịch Huyền dùng da vụn và keo bong bóng cá bịt kín các khe hở bên trong và bên ngoài giữa lỗ tường và ống khói lại, sau đó đốt lửa lên.
Hai người đóng cửa chuồng lại, cùng thỏ và vịt nhìn nhau một lúc, cảm thấy trong chuồng ấm áp hơn nhiều, trong lòng cũng vui vẻ lên.
Tuyết rơi càng lúc càng nhiều. Đến bốn năm giờ chiều, khắp đất trời chỉ còn lại những bông hoa tuyết bàng bạc vần vũ với gió hú.
Bông tuyết bay tán loạn như những cánh bướm, rơi xuống cửa sổ nhà của Hà Điền. Trên bệ cửa sổ đã sớm tích tụ một lớp tuyết. Những bông tuyết này lần lượt chất chồng lên nhau, như thể chúng sẽ che lấp luôn cả cửa sổ, làm cho người ở bên trong không thể nào nhìn thấy được thế giới ở bên ngoài.
Hà Điền thở dài: "Đáng lẽ em nên sớm dùng kê và khoai tây mà năm nay đã thu hoạch làm thành lương khô rồi chuyển đến nhà nghỉ săn bắn." Cô định là sau khi từ phiên chợ mùa thu trở về sẽ sắp xếp lại, lựa một ít đồ chuyển qua đó. Ai ngờ được trận tuyết này lại lớn như vậy. Có vẻ như nó sẽ không dừng lại. Giống như muốn bao phủ toàn thế giới và đóng băng nó lại vậy.
Dịch Huyền an ủi cô: "Cũng may là chúng ta không đợi trời nắng mới đi chặt tre. Giờ thì đã giữ ấm cho chuồng xong, ít nhất vịt sẽ không bị chết cóng."
Không những không chết cóng mà còn đẻ trứng nữa.
Có lẽ là do ấm áp, có lẽ là do vịt đang trong thời kỳ đẻ trứng, và cũng có lẽ là do sự cổ vũ của Hà Điền. Buổi tối, khi Dịch Huyền đến kho chuồng để thêm củi vào lò, anh đã mang về thêm năm quả trứng nữa.
Hà Điền mừng rỡ, cầm giỏ trứng cười nói: "Mấy quả trứng này là con nào đẻ ra vậy? Sao mà dễ thương và đẹp ghê. Vừa sạch vừa to nữa."
Chỉ trong thời gian ngắn mà họ đã thu được rất nhiều trứng, Hà Điền muốn làm một thứ gì đó mà đã lâu chưa làm, chẳng hạn như bánh ngọt.
Nhưng sau khi xem xét lại, trong nhà vẫn còn một quả bí đỏ lớn còn chưa ăn hết, cô lại đổi ý.
Cô cho vài trứng vịt vào nồi nấu lên, bên trên đặt một nồi hấp, cho bí đỏ vào nồi hấp chín. Sau đó lấy trứng và bí đỏ ra, dùng muỗng ấn cho bí đỏ nhuyễn, trứng thì tách lấy lòng đỏ, thêm một muỗng đường, trộn đều rồi nhào với bột nếp, để riêng một lúc cho bột dậy, sau đó nặn thành mười hai miếng nhỏ, bóp dẹt, gói nhân đậu vào rồi miết chặt phần đáy, dùng lòng bàn tay ấn xuống thành viên bánh tròn nhỏ hơi dẹp.
Hà Điền nhìn những cục bột tròn dẹp nhỏ, dùng mặt sau của con dao ấn vào bột để tạo những đường sọc bên trên.
Những chiếc bánh tròn được nhào có màu vàng, mập mạp, sau khi ấn các đường sọc sẽ trở thành những quả bí đỏ tròn nhỏ, trông rất đáng yêu.
Hà Điền đợi bánh bí đỏ dậy khoảng mười phút, bắc chảo lên lửa, cho mỡ vào chảo, cho tất cả mười hai cái bánh bí nhỏ vào, chiên cho đến khi mặt dưới chín vàng thì lật mặt, chiên thêm một lúc rồi vớt ra.
Bánh bí đỏ trộn với trứng luộc, lớp vỏ ngoài chiên giòn nhưng bên trong lại mềm, có thêm chút nhân đậu nên càng thơm và dẻo.
Dịch Huyền luôn thích đồ ngọt, nên tất nhiên là anh rất thích món bánh bí đỏ này, bỏ lời phàn nàn về việc "suốt ngày ăn bí" qua một bên, anh cười hì hì ăn hết luôn mấy cái.
Phải nói lạnh cũng là một thứ gia vị, trong những đêm đông tuyết rơi, quây quần bên bếp lửa, nép bên người mình yêu thương, dù là món ăn bình thường cũng trở thành món ngon hiếm có trong đời.
Dịch Huyền nắm tay Hà Điền, dịu dàng nói với cô: "Đây là món bánh bí đỏ ngon nhất mà anh từng được ăn."