Trương Công Án
Chương 4
Lưu điển lại cũng chẳng rõ là bao, chỉ lấp lửng nói mấy câu, kiểu như là dùng hung khí, ông chủ kia giờ đang hấp hối tựa như chỉ mành treo chuông, không biết có sống nổi hay không, nếu như mà không qua nổi thì án này thật sự là giết người rồi.
Viên quan họ Lưu vừa nói đến đó thì hai người cũng đã đi đến trước Vụ Chính Điện, Hình bộ Thị lang Vương Nghiên chào ngay ở cửa, chắp tay với Lan Giác: “Lan đại nhân, khách quý hiếm có đây. Hôm nay có công vụ gì gấp mà phải đích thân đến đây thế này?”
Lan Giác chào lại: “Còn gì ngoài việc Lưu Tri Hội được phong thưởng nữa, Sử bộ nói án Hộ bộ trả về cho bọn họ, rồi đổ án đang điều tra của Hình bộ lên đầu bọn Lễ bộ chúng tôi. Mặc dù đây chỉ là làm theo thông lệ thôi, nhưng nếu cứ tùy tiện cử một quan văn đến làm thì rõ ràng thật thất kính với Lưu đại nhân, cho nên tôi phải đích thân đi một chuyến, đành phiền Mặc văn huynh mở hồ sơ giúp tôi rồi.”
Theo quy chế thời Ung, hễ là quan viên thăng chức phong thưởng, đều phải tra xét rõ ràng lai lịch xuất thân. Gần đây, Trung thư xá nhân Lưu Tri Hội được phong làm Ngự sử Trung thừa, ngoài ra còn được thưởng thêm mấy thứ khác. Văn thư phong chức và tặng thưởng trước phải được gửi đến Lễ bộ và Sử bộ, đợi tra xong hồ sơ, chắc chắn Lưu đại nhân có thân thế trong sạch, không phải kẻ phạm tội hay nịnh bợ để được vào triều, lúc đó mới chính thức ban thưởng thăng chức.
Lan Giác cảm thấy mớ quy tắc này thật thừa thãi, lần đầu tiên đạt được công danh hoặc thăng quan tấn chức thì xem xét cũng được đi, nhưng cứ mỗi lần thăng chức lại phải tra xét, cuối cùng việc này lại biến thành hình thức, mấy vị quan thăng chức nhanh như thế, Sử bộ và Lễ bộ có thể thay đổi lý lịch của họ hay sao, quá là không cần thiết.
Nhưng Lan Giác không phải là người thích ý kiến này nọ, làm tại Lễ bộ, chủ yếu là phải dĩ hòa vi quý, nếu có ý kiến miết với các gián quan thì cũng không ổn lắm, chỉ nghĩ trong lòng vậy thôi.
Vương Nghiên cười nói: “Tôi cũng nghĩ là chuyện này, nhưng đồng cấp đồng bộ muốn điều tra hồ sơ hình sự đã được phê chuẩn của Thượng thư đại nhân, tôi cũng không thể tự ý được. Vừa vặn hôm nay Đào đại nhân của chúng tôi gặp phải một vụ án giết người, chỉ sợ ngài phải chờ ngài ấy xử xong đấy.”
Đương nói thì từ bên ngoài truyền đến tiếng động ầm ầm. Vương Nghiên nheo mắt nói: “Nhìn kìa, Thượng thư đại nhân đã thăng đường rồi. Vụ này cần phải thẩm vấn, ở đây tôi đã pha xong trà, nếu được thì ngài tạm thời ngồi đây uống đợi nhé, tôi xin thất lễ trước, Đào đại nhân thăng đường tra xét, chúng tôi cần phải ngồi một bên lắng nghe học hỏi.”
Lan Giác thầm cười trong lòng. Hình bộ Thượng thư Đào Châu Phong là môn sinh của nhạc phụ y, là một vị thanh quan đúng nghĩa, và cũng là một người tốt hàng thật giá thật; Tính tình ôn hòa, có khí chất của người học hành, nếu như vào Hộ bộ, những nơi như Hàn Lâm Viện, với tính cách hòa nhã và trong sạch ấy, nhất định sẽ trở thành một vị quan tốt, thế nhưng người ta lại cứ làm Hình bộ Thượng thư cơ.
Nghe nói Đào đại nhân làm Hình bộ Thượng thư là di nguyện trước lúc lâm chung của Liễu Tiễn, Lan Giác nghi ngờ rằng nhạc phụ của mình trước lúc ra đi đã nói không rõ ràng, khiến cho đám môn sinh nghe “Đào Châu Phong chỉ có thể vào nhàn bộ” thành “Hình bộ” rồi. Lúc đó tiên đế cũng đã lâm bệnh nặng, tay run một cái liền phê chuẩn luôn, thế là Đào Châu Phong liền làm Hình bộ Thượng thư luôn.
Mấy năm sau, những vụ án đẫm máu trong Hình bộ giảm đi rất nhiều, hoặc là án treo chưa quyết, hoặc là bị người của Đại Lý Tự xét xử. Đào đại nhân vui vẻ viết vào trong tấu sớ: “Mấy ngày nay lại có một vụ án, do tranh giành buôn bán mà ra, thần mượn lời thánh nhân cùng sự phúc hậu của tiên đế và hoàng đế giáo hóa phạm nhân, phạm nhân hối hận đến rơi nước mắt, có thể thấy sự hưng thịnh của vương triều, kẻ khát máu cũng có thể giáo hóa được…”
Lúc đó hoàng thượng vẫn chưa tự mình chấp chính, Hoài Vương và Vân Đường cùng mấy đại quan phụ chính đọc xong bản tấu thì chuyển lên cho hoàng thượng, Trung thư thay hoàng thượng trả lời: “Phạm nhân là ai, xử phạt như thế nào?”
Đào đại nhân bẩm báo: “Trước khi thẩm tra phạm nhân đã nhận tội, là con út của nạn nhân, là con của tiểu thiếp nạn nhân lén lút ngoại tình sinh ra. Thân thế không rõ ràng, tâm trí lại bị uất ức làm cho mê muội nên mới làm ra chuyện xấu xa như thế, quả thật rất tội nghiệp. Lúc thần nhấc bút kết án tử hình, hắn đã không cầm được nước mắt khóc như mưa, nếu tâm được thánh nhân giáo hóa thì đâu đến nỗi này, tiếc thay…”
Chưa hết, bản tấu sớ được trả lời, một hàng chữ đỏ thắm rồng bay phượng múa: “Ôi, hung đồ giết cha, tội ác tày trời, không giết hắn thánh nhân cũng rơi lệ, trảm!”
Đào đại nhân kiềm nước mắt phán hung thủ tội tử hình, không lâu sau, y lại dâng tấu sớ muốn trồng hoa dựng liễu ở bên ngoài thiên lao, để các phạm nhân tội ác tày trời có thể lắng nghe tiếng mưa rơi, tiếng chim hót, từ đó cảm nhận thế thái nhân tình, rồi còn cho in tập sách hướng thiện, phát cho mỗi phạm nhân một quyển, giáo hóa chúng sinh.
Hoài Vương, Vân Đường, Vương Cần, mấy vị đại quan phụ chính chịu đựng Đào Châu Phong rất lâu, nhưng không ai muốn làm trái lại di huấn của Tiên đế và Liễu lão thái phó, nên đều cắn răng chờ đợi đến khi hoàng thượng đích thân chấp chính rồi mới chỉnh đốn y sau. Đào đại nhân dường như cũng cảm thấy điều này, khoảng thời gian sau khi hoàng thượng đích thân chấp chính thì tinh thần luôn hăng hái phấn chấn, hết mực xử án, mỗi vụ đều do y đích thân thăng đường, bảo các quan viên thuộc hạ ngồi kế bên nghe, xem xét quyết định thay y.
Vương Nghiên – quan viên thuộc hạ của Hình bộ, sau lưng gọi Đào đại nhân là “Đào thiện nhân” – lại càng nghe không ít những lời than trách của phụ thân Vương Cần đối với Đào Châu Phong, không tránh khỏi đối với y có một sự tôn trọng nhất định.
Lan Giác nói: “Lúc tôi vừa mới đến, có nhìn thấy nha sai đang áp giải hai thư sinh đi, bộ dáng rất giống sĩ tử, họ là nghi phạm của vụ án cần thẩm vấn à? Tiếc nhỉ, Hình bộ các người xử án, ta không tiện đến nghe rồi.”
Vương Nghiên nhướng mày: “Nếu ngài muốn nghe thì tôi dẫn ngài đi là được, cũng chẳng phải vụ án liên quan đến triều đình, có nghe cũng chẳng hại gì. Đào đại nhân không chấp nhất mấy chuyện này đâu. Hơn nữa hai tên này quả thực chính là sĩ tử kỳ thi năm nay, ngài nghe cũng tốt.”
Lan Giác mỉm cười nói: “Vậy thì tôi đi nghe nhé, làm quan lâu như thế này rồi mà đúng là chưa được nhìn thấy mấy cuộc thăng đường thẩm tra luôn.”
Vương Nghiên dẫn y đi qua một cửa hông nhỏ đến đại đường Hình bộ, lúc này, trên công đường đã bắt đầu tra án. Lan Giác đứng sau bình phong, chỉ nhìn thấy Đào đại nhân ngồi trước bàn, vẻ mặt đau khổ hỏi: “Hai người các ngươi là sĩ tử khoa thi năm nay, cũng là người đọc sách thánh hiền, sao lại có thể hành động hung ác đến thế?”
Trần Trù khóc lóc run rẩy tâu: “Đại nhân, học trò bị oan! Tối qua hai người bọn con ngủ ở nhà, không có đi đâu hết, càng không đến sát hại Kim lão gia!”
Đào đại nhân than thở nói: “Nếu như không phải hai người các ngươi làm, tại sao bà Kim Lý cứ một mực khẳng định là các ngươi hả?”
Trần Trù cao giọng: “Không thể cứ bà ta nói là học trò làm thì là học trò làm, xin đại nhân minh giám, quả thực không phải là chúng con đâu!”
Đào đại nhân nói: “Nghi phạm đang nói là Trần Trù phải không? Theo lời bà Kim Lý nói, đúng là không phải do hai người làm, bà ta nói là, tên Trương Bình đứng cạnh ngươi mới là chủ mưu, còn ngươi chắc hẳn là đồng phạm rồi…”
Trần Trù run giọng: “Học trò không phải là tòng phạm! Trương Bình càng không phải là chủ mưu! Hôm qua chúng tôi ở nhà ngủ, làm sao có thể chạy đến thành Tây giết Kim lão gia chứ.”
Đào đại nhân lại thở dài một cái: “Ngươi nói, hai người các ngươi ở nhà ngủ, các ngươi ngủ cùng một phòng hay ngủ hai phòng khác nhau? Nếu như là cùng phòng, là ngủ cùng một giường hay hai giường? Nếu như ngủ cùng giường thì trong các ngươi ai ngủ ngoài ai ngủ trong? Ngủ say hay nông? Có thể chứng minh là khi ngươi đi ra thì hắn tỉnh, hắn đi ra thì ngươi tỉnh không?”
Trần Trù run lẩy bẩy nói: “Bẩm đại nhân, học sinh và Trương Bình một người ngủ mạn Tây, người ngủ mạn Đông, nhưng bên ngoài nhà chúng tôi có nuôi một con chó, ban đêm chỉ cần nghe tiếng bước chân là nó đã sủa rồi, tối qua nó đâu có sủa, đại nhân không tin thì có thể cho gọi hàng xóm đến để hỏi!”
Đào đại nhân im lặng giây lát, nói: “Chó sủa hay không, bổn quan tự biết tra…”
Khổng lang trung đứng kế bên len lén thì thầm vào tai Thư lệnh, Thư lệnh lại thì thầm vào tai Đào đại nhân, Đào đại nhân nói tiếp: “Cứ cho là chó không sủa đi cũng chẳng có nghĩa lý gì. Bổn quan biết, trên thế giang có một loại thuốc tên là thuốc bay hồn, còn gọi là bột mê man, trộn vào trong thịt, cho chó ăn thì nó sẽ ngủ mê, không sủa gì cả…”
Thư lệnh lại rỉ tai Đào đại nhân, Đào đại nhân lại nói: “Và loại thuốc này, trước khi chuốc ngủ chó còn có thể chuốc ngủ con người. Có thể nói, ngươi ngủ, hắn có thể thức, ngược lại cũng vậy.”
Trần Trù nhất thời hốt hoảng: “Đại nhân, chuyện gì cũng cần phải có chứng cứ, có chứng cứ gì chứng minh học trò và Trương Bình có thuốc bay hồn chứ?”
Đào đại nhân im lặng chốc lát, nói: “Các ngươi cũng không có chứng cứ để chứng minh mình không có.”
Nụ cười của Lan Giác đứng sau bình phong dường như đã tắt ngấm, Thư lệnh khẽ ho một tiếng, nói chen vào: “Đại nhân, hay là cứ cho truyền bà Kim Lý vào trước?”
Đào đại nhân chậm rãi đập bàn một cái: “Truyền bà Kim Lý.”
Lan Giác nhìn Trương Bình qua khe hở của bức bình phong, chỉ thấy hắn từ nãy giờ vẫn im im đứng đó, mí mắt cụp xuống, vẻ mặt vô cảm, rất hợp làm nền cho đại đường Hình bộ, Lan Giác không khỏi nghĩ trong lòng…
Rốt cuộc có phải là hắn hay không?
